The integration of sustainability considerations
In dit artikel:
Léo Gargne onderzocht in zijn proefschrift hoe de EU duurzaamheidsdoelstellingen verwerkt in haar internationale handelsbeleid, met name via de Trade and Sustainable Development (TSD)-hoofdstukken van vrijhandelsakkoorden. Hij analyseert drie samenhangende vragen: welke bevoegdheden de EU heeft om dergelijke 'deep and comprehensive' handelsakkoorden zelfstandig te sluiten; of de taal in TSD-bepalingen voldoende dwingend en concreet is; en of er effectieve handhavingsmechanismen bestaan om naleving af te dwingen.
Het eerste deel behandelt EU-externe betrekkingen en juridisch bepaalt Gargne wanneer de EU alleen kan optreden en wanneer lidstaten moeten deelnemen bij het sluiten van handelsakkoorden die verder reiken dan louter douanezaken. Het tweede deel bevat een tekstuele beoordeling van TSD-teksten: zijn verplichtingen bindend en afdwingbaar, en welke mogelijkheden biedt het verdragssysteem om naleving te verzekeren? Daarbij bespreekt hij ook het gebruik van sancties als dwangmiddel. Relevant is de beleidswijziging van de Europese Commissie in juni 2022, waarbij zij haar langjarige voorkeur voor dialoog boven sancties deels terugdraaide en in beperkte gevallen sancties toestaat voor kern-TSD-verplichtingen; Gargne onderzoekt de juridische consequenties van die kentering.
In het derde deel vergelijkt hij dit met het bestaande instrumentarium rond 'essential elements' uit mensenrechten- en samenwerkingsakkoorden — clausules die ontwikkelingshulp of samenwerking koppelen aan het respecteren van fundamentele rechten — en beoordeelt of een gelijksoortige conditionaliteit bij TSD-posities de handhaving kan versterken. Hij doet aanbevelingen over hoe zo’n systeem het meest effectief en rechtsgeldig kan worden vormgegeven.
Gargne beoogt met zijn werk niet alleen de juridische haalbaarheid van strengere TSD-handhaving te toetsen, maar ook bij te dragen aan de bredere discussie over hoe economische activiteit duurzaam en bestuurbaar gemaakt kan worden binnen mondiale instituties. De verdediging vond plaats op 4 juni aan Tilburg Law School; promotoren waren prof. Panagiotis Delimatsis en prof. Leonie Reins. De dissertatie is open access beschikbaar (ISBN 978 94 9340 654 4).