Significant hogere straffen voor Marokkaanse Nederlanders na moord advocaat

In dit artikel:

Na de moord op advocaat Derk Wiersum in Amsterdam (september 2019), onderzocht een team van de Universiteit van Göteborg, de Vrije Universiteit Amsterdam en de Erasmus Universiteit met CBS‑data of de grote mediabelangstelling en de koppeling aan de zogenoemde ‘Mocro Maffia’ de strafrechterlijke uitspraken beïnvloedden. Het onderzoek (Minority Salience and Criminal Justice Decision, American Economic Review) laat zien dat rechters in de weken na de gebeurtenis gevangenisstraffen voor verdachten van Marokkaanse herkomst fors opvoerden: gemiddeld 72 procent meer, wat neerkomt op circa drie extra maanden. Tegelijk veranderde de kans op gevangenisstraf niet en bleven beslissingen van politie en openbaar ministerie gelijk, wat wijst op een verschuiving specifiek in de strafmaat—de fase waarin rechters de meeste beoordelingsruimte hebben. Rechters met veel ervaring met zaken waarin Marokkaanse verdachten voorkwamen toonden minder effect van deze 'salience shock', en hogere rechtbanken corrigeerden de strengere vonnissen niet. De studie biedt zeldzaam Europees bewijs dat plotselinge publieke focus op een minderheidsgroep rechterlijke oordelen kan vertekenen en benadrukt het belang van professionele ervaring en toezicht om vooringenomenheid te beperken.