Rekenkamer: begrotingen Rijk niet compleet voor goede besluitvorming in parlement

In dit artikel:

De Algemene Rekenkamer reageert op de Ontwerpbegroting 2026 (23 september 2025) en stelt dat grote financiële mutaties wel te volgen zijn, maar dat de maatschappelijke hoofddoelen, verwachte resultaten en financiële risico’s vaak ontbreken of onvolledig zijn. Die leemtes bemoeilijken voor het parlement een gedegen budgetbeoordeling en het effectief uitoefenen van het budgetrecht.

De Rekenkamer noemt concrete risico’s zoals een mogelijke korting op afdrachten aan de EU, een sterke daling van het budget voor opvang van asielzoekers vanaf 2027, kwetsbaarheden in de drinkwatervoorziening, tekorten aan aangepaste woningen voor ouderen, financiële onzekerheden bij het stopzetten van revolverende fondsen, nadeelcompensatie bij ingetrokken natuurvergunningen en de financiering van plannen voor nieuwe kerncentrales. Soms geven ministers zelf in de ontwerpbegroting aan dat ambities — bijvoorbeeld op klimaat of R&D-uitgaven — mogelijk niet haalbaar zijn. Ook wijst de Rekenkamer op een afgezwakte ombuiging op apparaatsuitgaven: de afgesproken korting op uitgaven voor eigen personeel is verspreid of elders ingevuld; BZK moet de Kamer over de invulling nog informeren.

Over de gevangeniscapaciteit merkt de Rekenkamer op dat de minister van JenV tekorten noemt zonder kwantificering. De Rekenkamer waarschuwt dat de voorraad zelfmelders (personen die zich nog moeten melden om een straf uit te zitten) sinds 2023 sterk is toegenomen en dat zonder renovatie tot 3.100 cellen kunnen sluiten — ongeveer een derde van de capaciteit — waardoor ook de voorraad arrestanten verder oploopt.