Per 1 juli regeling voor omvang processtukken in civiele zaken bij rechtbanken
In dit artikel:
Vanaf 1 juli 2025 treden drie landelijke procesreglementen in werking die de omvang van processtukken in civiele zaken bij rechtbanken in eerste aanleg beperken. Deze maatregel volgt op een vergelijkbare regeling bij gerechtshoven, met als doel onnodig lange processtukken tegen te gaan. Door steeds uitgebreidere stukken, soms 200 tot meer dan 300 pagina’s, ervaren rechters een onevenredige belasting die de toegang tot de rechter voor andere partijen belemmert.
Hoewel soms omvangrijke stukken noodzakelijk kunnen zijn om het geschil volledig weer te geven, blijken veel processtukken onnodig lang door herhaling, uitgebreide citaten en overbodige details. De nieuwe regeling beoogt deze excessen tegen te gaan en zo de civiele rechtspraak efficiënter te maken. Anders dan bij de hoven is er geen vast maximum aantal pagina’s; de lengte moet passen bij de aard, complexiteit en het belang van de zaak. Is een stuk te lang, dan kan de rechter een korter vervangend stuk opleggen. Stukken van meer dan tien pagina’s moeten een samenvatting en tussenkopjes bevatten, en bij meer dan 25 pagina’s moet worden toegelicht waarom de omvang gerechtvaardigd is.
De termijn voor het indienen van een vervangend stuk wordt per zaak bepaald, afhankelijk van onder andere de procedurele fase en complexiteit. Beperkingen gelden alleen voor de betreffende partij en worden per processtuk afzonderlijk beoordeeld. Als een vervangend stuk wordt ingediend, vervalt het oorspronkelijke stuk; daarin opgenomen stellingen kunnen niet langer worden aangevoerd, maar het oorspronkelijke stuk blijft bewaard voor de dossieradministratie en vaststelling van termijnen.
Deze regeling is ontwikkeld onder leiding van het Landelijk Overleg Vakinhoud Civiel en Kanton (LOVCK), in samenwerking met juridische expertgroepen en betrokken brancheorganisaties zoals de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KBvG) en de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA). De nieuwe procesreglementen zullen binnenkort beschikbaar zijn op Rechtspraak.nl. Met deze aanpassingen hoopt men de balans te herstellen tussen volledige processtukken en een effectieve, toegankelijke rechtspraak.