Overgangsregeling interne saldering stikstof: wanneer is sprake van 'fysiek starten' van activiteit?

In dit artikel:

De Raad van State bepaalde in de zogenoemde Rendac-uitspraak dat ook bouw- en andere projecten waarvoor stikstofemissies via interne saldering werden gecompenseerd een natuurvergunning nodig hebben. Voor projecten die vóór 1 januari 2025 daadwerkelijk waren begonnen, gold een overgangsregeling: zij mochten zonder vergunning worden voortgezet tot 1 januari 2030. In juli 2025 verduidelijkte de rechtbank Gelderland (ECLI:NL:RBGEL:2025:6052) wat onder die ‘fysieke start’ valt: het betreft concrete, feitelijke werkzaamheden die uiterlijk voor 1 januari 2025 zijn aangevangen. De voorzieningenrechter van de Raad van State onderschreef dat oordeel. In de besproken zaak bestond het begin van werkzaamheden uit het bouwrijp maken van de locatie, waaronder het aanbrengen van verharding.

Praktisch betekent dit dat eenvoudige voorbereidingshandelingen — zoals grondwerk, verharding en andere zichtbare bouwactiviteiten — kunnen kwalificeren als aanvang, waardoor projecten binnen de overgangsregeling kunnen vallen. Voor ontwikkelaars en vergunningverleners is het daarom van belang nauwkeurig vast te leggen wanneer dergelijke fysieke werkzaamheden zijn gestart, omdat dat gevolgen heeft voor de vergunningsplicht en de mogelijkheid om zonder natuurvergunning verder te bouwen tot 2030.