Onderzoek gevolgen leefklimaat voor langgestrafte personen

In dit artikel:

Op 2 december 2025 publiceerde het WODC een literatuurstudie (215 onderzoeken) naar het effect van het leefklimaat in detentie op mensen met middellange (1–3 jaar) en lange (3+ jaar) straffen. De belangrijkste uitkomst is dat een goed leefklimaat — een veilige, respectvolle omgeving met keuzevrijheid, zinvolle dagbesteding en mogelijkheden voor contact met de buitenwereld — samenhangt met minder ziekte, minder depressie en stress, minder agressie en betere naleving van regels. Bovendien blijkt dat gedetineerden uit dergelijke omstandigheden na vrijlating minder vaak recidiveren.

De onderzoekers wijzen erop dat het aantal langdurig gedetineerden waarschijnlijk zal stijgen door hogere maximumstraffen en strengere voorwaarden voor voorwaardelijke invrijheidstelling, en dat een goed leefklimaat daardoor belangrijk is voor de veiligheid zowel binnen als buiten de gevangenis. Als reactie adviseren zij speciale afdelingen voor langgestrafte personen, met meer autonomie (bijv. zelf koken, vrij bewegen), uitdagend werk, behoud van buitencontact en een groene, aantrekkelijke setting. Tegelijk moeten leefomstandigheden op alle afdelingen verbeteren, en moeten gedetineerden duidelijke informatie krijgen over verlof- en voorwaardelijke vrijlating. Tot slot pleiten de auteurs voor passende plaatsing van mensen op afdelingen en aanpassingen van de fysieke omgeving voor oudere of mindervalide gedetineerden.