Onderzoek betrouwbaarheid hervonden herinneringen aan misbruik

In dit artikel:

Op 11 november 2025 publiceerden onderzoekers, in opdracht van het programma Politie en Wetenschap, een studie naar herinneringen aan seksueel misbruik van langer geleden. De aanleiding is dat de politie vaak aangiften krijgt van oud misbruik waarbij materiaal bewijs ontbreekt, waardoor de betrouwbaarheid van verklaringen doorslaggevend is. De studie maakte onderscheid tussen drie typen herinneringen: doorlopende (continu aanwezige) herinneringen, hervonden herinneringen na een actief zoekproces en spontaan hervonden herinneringen.

De onderzoekers concludeerden dat die typen betrouwbaar van elkaar te onderscheiden zijn. Verklaringen met continue herinneringen bevatten gemiddeld meer toetsbare details en werden veel vaker door bewijs ondersteund dan verklaringen die voortkwamen uit een actief zoekproces. Hervonden herinneringen na actief zoeken leidden zelden tot stevige corroboratie en bevatten vaker onjuiste toetsbare details dan zowel continue als spontane hervonden herinneringen. Spontane hervonden herinneringen hadden meestal betrekking op eenmalig misbruik; bij actief gezochte herinneringen ging het vaker om herhaald misbruik en meerdere daders.

De kernboodschap is dat hervonden herinneringen niet als één homogene categorie moeten worden gezien: het type herinnering kan helpen bij de inschatting van authenticiteit. Voor politie, officieren van justitie en rechters betekent dit dat extra terughoudendheid en stelselmatige verificatie nodig zijn, vooral bij herinneringen die na actief zoeken naar voren komen.