Mr. X adviseerde bv, maar optreden tegen aandeelhouder taboe  

In dit artikel:

Een familiebedrijf: vader wilde de onderneming binnen de familie overdragen en vroeg dat zijn zoon 25% van de aandelen in een holding aan zijn dochter overdroeg. Notarissen van het kantoor van mr. X regelden de feitelijke aandelenoverdracht; advocaten van hetzelfde kantoor beoordeelden een concept‑aandeelhoudersovereenkomst en overlegden daarover met de zus. Het kantoor adviseerde de zus ook rechtstreeks over haar eigen (fiscale) positie.

Zes jaar later ontstond een geschil waarin de zus vond dat haar broer en de bv haar rechten als minderheidsaandeelhouder en als directeur schonden. Het kantoor van mr. X bood aan de bv bij te staan in dat conflict. De zus maakte bezwaar vanwege het eerdere optreden van het kantoor voor haar. Mr. X zei aanvankelijk dat het kantoor alleen de bv had bijgestaan en dat het eerdere werk geen verband hield met het nieuwe geschil; in een gesprek met de deken kreeg hij een voorlopig oordeel in die zin.

De Amsterdamse raad van discipline oordeelde echter anders: volgens die raad was de zus destijds wél cliënt geweest en ging het om dezelfde zaak, zodat mr. X niet tegen haar had mogen optreden. Hij kreeg een waarschuwing en ging in beroep bij het Hof van Discipline. Voor het Hof wijzigde mr. X zijn verdediging deels, maar het Hof concludeerde op basis van de feiten dat het kantoor wél advies had gegeven over de aandeelhoudersovereenkomst en dat die werkzaamheden in hun context niet losgekoppeld konden worden van het latere geschil. Omdat de overeenkomst ook de belangen van broer en zus als aandeelhouders regelde, betrof het uiteindelijk dezelfde zaak die conflicterend was met de positie van de zus. De waarschuwing blijft in stand.

Kortom: advocaten mogen zich niet tegen (voormalige) cliënten laten inzetten wanneer eerdere advisering en de context daarvan tot hetzelfde, vertrouwelijke vraagstuk behoren — ook niet in familiebedrijfssituaties met complexe aandeelhoudersrelaties.