Motivering voorlopige hechtenis nog steeds niet op orde

donderdag, 18 september 2025 (11:15) - Nederlands Juristenblad

In dit artikel:

Een onderzoek van Tilburg University, gepubliceerd op 17 september 2025 in opdracht van het College voor de Rechten van de Mens, toont aan dat verdachten in Nederland nog steeds soms worden vastgehouden zonder voldoende individuele motivering van de voorlopige hechtenis. Het rapport is een vervolg op een vergelijkbare beoordeling uit 2017 en komt na een veroordeling van Nederland in 2021 door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wegens onvoldoende onderbouwde beslissingen; sindsdien staat Nederland onder toezicht van het Comité van Ministers van de Raad van Europa.

Volgens de onderzoekers zijn er verbeteringen: standaard- en ‘kruisjes’-formulieren worden nauwelijks meer gebruikt en rechters betrekken vaker de persoonlijke omstandigheden van verdachten bij hun beslissingen. Maar tegelijk blijven knelpunten bestaan. Motiveringen blijven in veel zaken te algemeen of gebaseerd op tekstblokken en sjablonen, en verwijzingen naar eerdere rechterlijke overwegingen geven niet altijd helder aan welke onderdelen worden overgenomen en waarom. Ook bij het afwijzen van verzoeken tot schorsing of opheffing van hechtenis ontbreekt vaak een concrete uitleg waarom een minder vergaand middel niet volstaat.

Het rapport herhaalt aanbevelingen uit 2017 en voegt nieuwe voorstellen toe. Het College roept de staat op de aanbevelingen over te nemen, voldoende capaciteit te bieden om de rechtspraak te verbeteren en in overleg met de rechterlijke macht te werken aan uitvoerbare verbeteringen in de motiveringspraktijk.