Kans op halen wettelijk klimaatdoel 2030 heel erg klein
In dit artikel:
De Afdeling advisering van de Raad van State stelt in een beschouwing van het concept van de Klimaat- en Energienota 2025 (16 september 2025) dat het praktisch onhaalbaar is dat Nederland de wettelijk vastgelegde doelstelling van 55% CO2‑reductie in 2030 (ten opzichte van 1990) gaat halen. Analyse van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) laat zien dat de recente cijfers en trends weinig vooruitgang tonen; waar stagnatie optreedt wordt dat feitelijk als achteruitgang gezien, waardoor latere stappen veel groter en kostbaarder moeten zijn.
De Afdeling bekritiseert het kabinet omdat het met het huidige beleidsontwerp problemen vooral uitstelt in plaats van ze nu aan te pakken. Ze waarschuwt dat temporiseren niet past bij de noodzaak van consistent, voorspelbaar beleid dat investeringen en transities ondersteunt. Concreet pleit de Raad van State voor een duidelijker onderscheid in beleid naar typen bedrijvigheid: prioriteit voor kansrijke, innovatieve en groeiondersteunende industrie die ruimte, personeel en middelen nodig heeft; minder prioriteit voor activiteiten met minder toegevoegde waarde voor de transitie.
Verder adviseert de Afdeling gerichte maatregelen tegen knelpunten: niet alleen het oplossen van netcongestie, maar ook het aanpakken van schaarste aan middelen, personeel en materialen. Innovatie, maximale benutting van besparingsmogelijkheden, gedragsverandering bij producenten, consumenten en overheden, en slimmer gebruik van het elektriciteitsnet worden als cruciale elementen genoemd.
Het PBL benadrukt in de Klimaat- en Energieverkenning 2025 dat de opties om 55% te halen zonder ernstige economische of maatschappelijke pijn snel afnemen en dat er na 2030 weinig reductie in de pijplijn zit. Om 50–95% kans te hebben op het 2030‑doel is aanvullende reductie van circa 13–22 megaton CO2‑eq nodig; nog niet volledig uitgewerkte aanvullende maatregelen kunnen ongeveer 4 megaton leveren. Het rapport adviseert meer focus op energiebesparing, zowel vanwege emissiereductie als lagere importafhankelijkheid en energierekeningen. In het huidige basispad is de kans om het Europese doel voor vermindering van finaal energieverbruik te halen eerder klein.