GenAI aan ­rechtenfaculteiten: uit voorzorg verbieden

In dit artikel:

Joris van Laarhoven en Eva van Vugt waarschuwen dat generatieve AI (zoals ChatGPT) de opleiding en het onderzoek aan Nederlandse rechtenfaculteiten fundamenteel bedreigt. Hoewel het gebruik binnen de universitaire wereld vrijwel onvermijdelijk lijkt, wijzen zij op ernstige risico’s voor de beroepsvorming van juristen: verslechtering van taalvaardigheid, aantasting van kritisch denken, bedreiging van wetenschappelijke integriteit en verlies van zelfvertrouwen bij studenten. Daarnaast noemen ze bredere maatschappelijke en democratische gevaren wanneer juristen onvoldoende kritisch met AI omgaan.

Als reactie pleiten zij voor een voorzorgsmaatregel onder de noemer “in dubio contra machina”: een beginsel waarbij GenAI standaard verboden is op rechtenfaculteiten, tenzij een interfacultaire commissie het gebruik expliciet als aantoonbaar waardevol en verantwoord verklaart. Hun argument is dat rechtenfaculteiten als hoeders van de democratische rechtsstaat een bijzondere verantwoordelijkheid hebben en daarom geen vrijblijvende, niet-kritische houding tegenover GenAI kunnen innemen. Het betoog verscheen in NJB 2025/2453, afl. 33.