De zaak MH17: Het slotakkoord bij het EHRM
In dit artikel:
Letselschadeadvocaat Sander de Lang reisde onlangs met een grote Nederlandse delegatie, waaronder nabestaanden, het ministerie van Buitenlandse Zaken en advocaten, af naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg voor de uitspraak in de MH17-zaak. Voor het eerst veroordeelde het Hof Rusland formeel voor het neerhalen van vlucht MH17 en sprak het meerdere schendingen van mensenrechten toe, waaronder het recht op leven. Daarnaast legde het Hof Rusland ook verantwoordelijkheid op voor mensenrechtenschendingen in Oost-Oekraïne, waaronder de ontvoering van Oekraïense kinderen. Het vonnis benadrukte dat Rusland bewust leed veroorzaakte door het gebrek aan medewerking en het verspreiden van desinformatie, wat ook de rechten van de nabestaanden schaadde.
De uitspraak wordt door betrokkenen als historisch gezien, aangezien het de eerste keer is dat het EHRM een staat op deze schaal veroordeelt. Na elf jaar juridische strijd en intensieve procedures betekent dit vonnis een belangrijk moment van erkenning en rechtvaardigheid voor de slachtoffers en hun families, al blijft het verdriet aanwezig. De Nederlandse staat toont zich vastberaden in haar betrokkenheid, wat blijkt uit de nauwe samenwerking tussen advocaten, nabestaanden en Buitenlandse Zaken.
Naast het EHRM-proces loopt ook een procedure bij de International Civil Aviation Organisation (ICAO), waar in mei 2025 een vergelijkbare uitspraak kwam met de constatering dat Rusland het Verdrag van Chicago heeft geschonden door het neerhalen van het vliegtuig. Nederland en Australië hadden deze zaak in 2022 aangespannen. Minister Caspar Veldkamp noemde de EHRM-uitspraak een belangrijke stap richting waarheidsvinding en gerechtigheid, waarborgen die essentieel zijn voor de slachtoffers.
Hoewel de juridische procedures bij het EHRM en de ICAO nu zijn afgerond, moet het Hof nog oordelen over aanvullende vorderingen van nabestaanden, wat mogelijk jaren kan duren. Tevens wordt nagedacht over de vorm van rechtsherstel die de ICAO zal voorschrijven. De langlopende internationale strijd voor rechtvaardigheid rondom MH17 lijkt zich daarmee richting een afronding te bewegen, waarbij Rusland ondanks zijn ontkenningen onveranderlijk verantwoordelijk wordt gehouden voor haar daden. Sander de Lang geeft aan de komende jaren actief betrokken te blijven bij deze omvangrijke en betekenisvolle zaak.