Column - Effectief ingrijpen bij bedrijfsschandalen, ook als het lastig is

In dit artikel:

Advocaat Francien Rense (partner bij Greenberg Traurig, Amsterdam) gebruikt de strafzaak tegen de voormalige topman van supermarktketen Jumbo—die deze zomer in eerste aanleg werd veroordeeld voor omkoping, valsheid in geschrifte en witwassen—om een breder punt te maken over de scheidslijn tussen privé- en zakelijk handelen. De zaak bevat feiten zoals contacten over hobby- en sportgerelateerde goederen, betalingen daarvoor en een substantieel bedrag dat in een koelkast op een werkplaats werd aangetroffen; die feiten worden verschillend geïnterpreteerd: de één spreekt van omkoping en witwassen, de ander van privéaangelegenheden en gebruikelijke transacties.

Rense betoogt dat het in zulke affaires vaak te snel op individuen wordt gefocust, terwijl het organisatiesperspectief ontbreekt. Ze verwijst naar haar eerdere column waarin ze pleitte voor effectief ingrijpen na bedrijfsschandalen: eerst serieus in gesprek met de betrokken onderneming, haar de kans geven orde op zaken te stellen en uitleg te geven, voordat individuen als primaire zondebok worden bestempeld. Volgens haar past de Hille-zaak juist wél in het kader van bedrijfsschandalen, omdat het vermeende gedrag alleen relevant is vanwege zijn positie als topman en aandeelhouder — zonder die functionele band zou strafrechtelijke aansprakelijkheid minder voor de hand liggen.

Rense stelt dat het horen van de bedrijfsmatige visie in de strafprocedure ontbreekt en juist nodig is om belangen te scheiden, context te verklaren en tot een genuanceerder oordeel te komen. Ze erkent dat familiebedrijven extra complexiteit brengen, maar benadrukt dat juist daarom een zorgvuldig, organisatorisch gesprek onmisbaar is om recht te doen aan alle omstandigheden.