AI verschuift van belofte naar dagelijkse praktijk in juridische sector

In dit artikel:

De Houthoff AI Monitor, gebaseerd op rondetafels en een enquête onder 67 general en legal counsel, laat zien dat AI snel een spelveranderende rol inneemt in de juridische wereld. In boardrooms is de vraag niet meer óf maar hoe snel en hoe ver AI wordt ingezet: generatieve AI en LLM’s worden vooral gebruikt voor legal research, contractanalyse en documentreview, waardoor tekst- en kennisintensieve taken veel efficiënter verlopen. Tegelijkertijd zit ongeveer twee derde van de juridische afdelingen nog in pilotfase of beperkt gebruik; de belangrijkste knelpunten zijn procesinbedding, kwaliteitscontrole en IT-integratie.

De functie van de jurist verschuift: routinetaken worden geautomatiseerd, waardoor juristen meer als regisseurs optreden — gericht op strategisch advies, governance, kwaliteitsborging en het aansturen van multidisciplinaire projecten. Dat vergt nieuwe competenties op het gebied van data, procesontwerp en AI-governance. Voor externe advocatenkantoren betekent dit druk op uitbesteding en budgetten; zij blijven echter essentieel voor complexe, strategische zaken, high-stakes litigation en boardroomadvies.

Klanten willen ook andere prijsmodellen: een beweging van uurtarieven naar fixed fees, value-based pricing en gestandaardiseerde “legal products” zoals abonnementen, selfservice-tools en AI-gedreven contractanalyse. Transparantie over het gebruik van AI en de doorwerking daarvan op tarieven wordt als cruciaal gezien.

Meer dan de helft van de respondenten staat open voor cocreatie met kantoren (gedeelde kennisbanken, slimme cliëntportals, AI-oplossingen voor standaardwerk); nog eens 40% staat daar onder voorwaarden voor open. De monitor waarschuwt dat wie niet meedoet aan innovatie het risico loopt dat cliënten zelf tooling en data achter zich gaan brengen, waarmee AI een strategische factor wordt in de toekomstige verhoudingen tussen juridische afdelingen en advocatenkantoren.